اجزاء پیکره عمومی دانش مدیریت فرآیندهای کسب و کار

به منظور آشنایی با موضوع پیکره عمومی دانش مدیریت فرآیندهای کسب و کار، حوزه‌های کاربردی آن به شرح زیر تشریح گردیده است.

1-ارزش‌ها، اعتقادات، رهبری و فرهنگ

تجربه BPMبه وسیله مجموعه‌ای از ارزش‌ها، اعتقادات، رهبری و فرهنگ به عنوان عوامل محیطی که سازمان در آن فعالیت می‌کند تعریف می‌شود. این عوامل بر روی رفتار و ساختار سازمان مؤثر هستند. سازمان‌ها در این موقعیت اقدامات لازم را برای ایجاد و راه‌اندازی فرصت‌های مناسب به منظور بحث و گفتگوی آزاد، رشد تخصصی و شخصی پرسنل ایجاد کرده و یک بستر و پایه به منظور ایجاد ارتباطات خارجی با سایر عوامل مرتبط همانند مشتریان و تأمین‌کنندگان در سطح وسیعی به وجود می‌آورند. این ارزش‌ها، اعتقادات، رهبری و فرهنگ میزان موفقیت یا عدم موفقیت سازمان را در هر دو جنبه سازمانی و مالی معین می‌کنند، BPMبر روی فرآیندهای e2e[1] که برای مشتریان سازمان، ارزش ایجاد می‌کند تمرکز دارد. تعهد به فرآیندها و ارزش‌های مشتری، سنگ زیربنای تجربه مدیریت فرآیندهای کسب و کار در یک سازمان می‌باشد. در این راهنما سعی گردیده است که کلیه مباحث ارزش‌های سازمان، اعتقادات، رهبری و فرهنگ به منظور پشتیبانی و راه‌اندازیBPMدر سازمان، مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

2-مدیریت فرآیندهای کسب و کار

حوزه دانش مدیریت فرآیندهای کسب و کار بر روی مفاهیم کلی BPMتمرکز دارد که از جمله می‌توان به مفاهیم کلیدی، فرآیندهای e2e، ارزش‌های مشتری و نیز ماهیت فعالیت کارکردی عرضی[2](ماتریسی) اشاره نمود. انواع فرآیندها، اجزاء فرآیندها، چرخه عمر BPMبه همراه فاکتورهای موفقیت و مهارت‌های بحرانی معرفی و شناخته می‌شوند. این حوزه دانشی، BPMرا تعریف می‌کند و یک زیرساخت به منظور شناخت و اکتشاف سایر حوزه‌های دانشی ایجاد می‌کند.

3-مدلسازی فرآیند

مدلسازی فرآیند شامل مجموعه‌ای از مهارت‌ها و فرآیندهایی است که افراد را قادر به تفهیم، ایجاد ارتباط، اندازه‌گیری و مدیریت اجزاء اصلی فرآیندهای کسب و کار می‌کند. حوزه دانشی مدلسازی فرآیند، مروری بر کلیه این مهارت‌ها، فعالیت‌ها و تعاریف کلیدی، توضیحاتی در خصوص اهداف و مزایای مدلسازی فرآیند، انواع و کاربردهای مدلسازی فرآیندها و ابزار مورد استفاده، تکنیک‌ها و استانداردهای مدلسازی می‌باشند.

4-تجزیه و تحلیل فرآیند

تجزیه و تحلیل فرآیند به معنی تفهیم و درک کارایی و اثربخشی فرآیند کسب و کار است. در این بخش اهداف و فعالیت‌های مرتبط با تجزیه و تحلیل فرآیند شناسائی و تعیین گردیده است. همچنین در این بخش تشریح اجزاء فرآیند و ویژگی‌های آن‌ها، تکنیک‌های تجزیه و تحلیل و الگوهای فرآیندی[3] مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین کاربرد مدل‌های فرآیندی و سایر مستندات مرتبط با فرآیند به منظور تفهیم و اعتبارسنجی فرآیندهای وضعیت موجود و هم وضعیت بهبود یافته در آینده، نیز در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد. انواع روش‌های مختلف تجزیه و تحلیل فرآیند، ابزارها و تکنیک‌های مختلف نیز در این فصل بررسی و تشریح می‌گردند.

5-طراحی فرآیند

طراحی فرآیند به منزله ایجاد ویژگی‌ها و مشخصات لازم برای فرآیندهای کسب و کار، جهت تحقق اهداف کسب و کار[4] و اهداف عملکردی فرآیندهای سازمان[5]می‌باشد. در این بخش انواع طرح‌ها و راهنمای اقدام به منظور تعیین چگونگی جریان کار، چگونگی کاربرد قوانین و قواعد، کاربردهای کسب و کار، چارچوب فناوری،  منابع اطلاعاتی، کنترل‌های عملیاتی و مالی که بر روی سایر فرآیندهای داخلی و خارجی اثرگذار هستند ارائه می‌گردد.

6- مدیریت عملکرد فرآیند

اندازه‌گیری عملکرد فرآیند یک روش برنامه‌ریزی شده و نظام‌مند به منظور پایش[6] فرآیندهای ایجاد شده و پیگیری نتایج عملکرد آن‌ها جهت تعیین میزان کارایی و بهره‌وری فرآیندها می‌باشد. اطلاعات بدست آمده از اندازه‌گیری عملکرد فرآیندها می‌توانند برای امور تصمیم‌گیری، به منظور ایجاد بهبود فرآیندهای موجود و یا برای معرفی فرآیندهای جدید همسو با اهداف استراتژیک مورد استفاده قرار گیرند. عناوین مهم مورد استفاده در این قسمت عبارت از تعریف عملکرد فرآیندهای کلیدی، مزایا و اهمیت اندازه‌گیری عملکرد فرآیند، پایش و کنترل عملیات، همسوئی فرآیندهای کسب و کار و عملکرد سازمان، مواردی که باید اندازه‌گیری شوند، روش‌ها و متدهای اندازه‌گیری، مدلسازی و شبیه‌سازی، پشتیبانی تصمیم برای مالکین فرآیندها و مدیران و موارد مورد نیاز به منظور موفقیت فرآیند می‌باشند.

7-تحول فرآیند[7]

تحول فرآیند مقدمه‌ای بر موضوع تغییرات فرآیند می‌باشد. در این بخش موضوع تغییرات فرآیند در چرخه عمر مدیریت فرآیندهای کسب و کار، راهکارهای مختلف بهبود فرآیندها، متدلوژی‌های مهندسی مجدد و بازطراحی به همراه فعالیت‌های ایجاد و پیاده‌سازی مدیریت تغییرات فرآیند بررسی و تشریح می‌گردند. عناوین مطرح مورد توجه در این حوزه شامل مدیریت تغییرات سازمان، عوامل بحرانی موفقیت جهت ایجاد تحول در سازمان می‌باشند.

8-سازمان فرآیند

حوزه دانش سازمان مدیریت فرآیند، بر روی مباحث نقش‌ها، مسئولیت‌ها، ساختار گزارشات و سایر اقدامات لازم برای پشتیبانی سازمان فرآیندگرا متمرکز می‌شود. بررسی موضوع سازمان فرآیندگرا در خلال مباحث فرهنگ سازمانی و سازمان ماتریسی و عملکرد تیمی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. میزان اهمیت و ضرورت کنترل و نظارت[8] در مدیریت فرآیندهای کسب و کار از طریق تشریح انواع ساختارهای کنترل و نظارت و نیز نظرات و تفکرات مرکز تعالی مدیریت فرآیندهای کسب و کار بیان می‌شوند.

9-مدیریت فرآیندهای بنگاه[9]

مفهوم و اساس مدیریت فرآیندهای بنگاه بر اساس نیازمندی به کسب بیشترین نتایج ممکن از فرآیندهای سازمان همسو با استراتژی‌های مناسب تعریف شده و رسیدن به اهداف عملیاتی بر اساس استراتژی‌های تعریف شده، به وجود آمده است. مدیریت سبد فرآیندی این اطمینان را ایجاد می‌کند که سبد فرآیندهای سازمان استراتژی‌های سازمان را پشتیبانی کرده و یک راهکار یا متد برای مدیریت و ارزیابی اولیه به وجود آورد. حوزه دانش مدیریت فرآیندهای بنگاه، شامل ابزارها و متدهای لازم برای بالا بردن سطح بلوغ فرآیندهای سازمان، به همراه معرفی فرآیندها و راهکارهای استاندارد و بهینه شده می‌باشد، که منجر به بهبود سطح مدیریت فرآیندهای کسب و کار در سازمان می‌شوند.

10-فناوری مدیریت فرآیندهای کسب و کار

مدیریت فرآیندهای کسب و کار راهکاری بر پایه فناوری بوده و بر پایه نظام مدیریتی پشتیبانی می‌شود. این فصل در خصوص ابعاد عمده فناوری‌های در دسترس جهت پشتیبانی امور برنامه‌ریزی، طراحی، آنالیز و تجزیه و تحلیل، عملکرد و پایش فرآیندهای کسب و کار به بحث و بررسی می‌پردازد. این فناوری‌ها شامل مجموعه‌ای از بسته‌های نرم‌افزاری، ابزار توسعه، فناوری‌های زیرساخت و منابع ذخیره داده و اطلاعات هستند که جهت پشتیبانی متخصصین مدیریت فرآیندهای کسب و کار و کارکنان این حوزه در ارتباط با فعالیت‌های BPMکاربرد دارند. سیستم‌های یکپارچه مدیریت فرآیندهای کسب و کار[10]، منابع و مآخذ فرآیند و ابزارهای مدلسازی یکپارچه جهت مدلسازی، طراحی، تجزیه و تحلیل، ایجاد و پایش مورد بررسی قرار می‌گیرند. همچنین دراین بخش استانداردهای BPM، رویه‌ها و متدولوژیها مرتبط نیز پوشش داده می‌شوند.

[1] e2e: End to End

[2] Cross Functional

[3] Process Patterns

[4] Business Goals

[5] Process Performance Objectives

[6] Monitoring

[7] Process Transformation

[8] Governance

[9] Enterprise Process Management

[10]Integrated Business Process Management Systems